Sayın TRABZON SMMMO
2023 YILI YENİDEN DEĞERLEME İŞLEMLERİNDE
KULLANILABİLECEK HESAPLAMA ARAÇLARI HAKKINDA DUYURU
14.04.2023
Değerli meslek mensupları, bildiğiniz üzere yeniden değerleme uygulamasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun Geçici 32 inci maddesinde düzenlenen tek seferlik yeniden değerleme ve Mükerrer 298 inci maddesinin Ç bendinde düzenlenen sürekli yeniden değerleme müesseseleri mevzuatımızda yer almaktadır.
Geçici 32 nci madde kapsamında yeniden değerleme, Mükerrer 298 Ç de belirtilen yeniden değerleme yapılmadan önce tek seferlik olarak yapılabilen yeniden değerleme uygulaması olup Mükerrer 298 Ç ye göre yeniden değerleme yapılacağı tarihten önceki hesap döneminin sonuna kadar olan süre aralığı için (iktisadi kıymetin iktisap edildiği tarihi izleyen ay ile hesap döneminin sonuna kadar olan süre aralığıdır) % 2 oranında vergili olarak yapılabilen yeniden değerleme uygulamasıdır. Mükerrer 298 Ç ye göre yeniden değerleme yapılmazdan önce bir iktisadi kıymet için sadece tek seferlik olmak üzere Geçici 32 ye göre yeniden değerleme işlemi yapılması mümkün bulunmaktadır.
Bu çerçevede, 2023 yılı geçici vergi dönemleri bazında Mükerrer 298 Ç ye göre yeniden değerleme uygulaması yapılması mümkün bulunduğundan, 2022 yılında Mükerrer 298 Ç ye göre ve Geçici 32 ye göre (31.12.2021 tarihine kadar olan dönem için) yeniden değerleme yapmamış olan mükellefler, 2023 yılında Mükerrer 298 Ç ye göre yeniden değerleme işlemini yapmazdan önce Geçici 32 ye göre yeniden değerleme işlemelerini (31.12.2022 tarihine kadar olan dönem için) yapabilme imkanları bulunmaktadır.
Bu açıklamalar çerçevesinde; 2023 yılı içinde Geçici 32 ye göre yeniden değerleme işlemini yapma imkânı bulunan mükellefler için 31.12.2022 tarihine kadar olan dönemi kapsayacak şekilde yeniden değerleme işlemine ilişkin hesaplamaları ve karar verilmesi halinde Mükerrer 298 Ç ye göre (geçici vergi dönemleri bazında) gerçekleştirilecek yeniden değerleme işlemlerini gerçekleştirmek üzere aşağıda (1) no.lu Seçenek olarak belirtilen hesaplama aracı tarafımızca hazırlanmış ve sizlerin kullanımına sunulmuştur. Bu hesaplama aracı ile, listeye dahil edilen iktisadi kıymetler için hem Geçici 32 ye göre yeniden değerleme, hem de Mükerrer 298 Ç ye göre yeniden değerleme yapılması durumunda yapılması gereken hesaplamalar otomatik olarak gerçekleştirilmekte ve diğer çalışma sayfalarına da otomatik olarak aktarılmaktadır.
2022 yılında Geçici 32 ya da Mükerrer 298 Ç ye göre yeniden değerleme işlemlerini gerçekleştirmiş olan mükelleflerin ise 2023 yılı için sadece geçici vergi dönemleri bazında Mükerrer 298 Ç ye göre yeniden değerleme yapmaları mümkün bulunmakta olduğundan, 1.1.2023 tarihli maliyet ve amortisman değerlerini (ayrılmamış olan amortismanlar da tam ayrılmış olarak dikkate alınarak) 2023 yılı geçici vergi dönemleri sonları itibariyle (31.3.2023, 30.06.2023, 30.09.2023 tarihlerine ve yıl sonu 31.12.2023 tarihi) güncellenmiş (yeniden değerlemeye tabi tutulmuş) değerlerinin hesabı için ise aşağıda (2) no.lu Seçenek olarak belirtilen hesaplama aracı tarafımızca hazırlanmış ve sizlerin kullanımına sunulmuştur.
Bu hesaplama araçlarında, TÜİK tarafından henüz ilgili dönemleri kapsayacak Yİ-ÜFE oranları açıklanmadığından, hali hazırda açıklanmış olan oranlara göre 2023/1. Geçici Vergi Dönemi için gerekli hesaplamalar yapılabilmektedir. TÜİK tarafından izleyen tarihlerde oranlar açıklandıkça 2023/2 ve devamındaki geçici vergi dönemlerine ait hesaplamaların yapılabilmesi için gerekli güncellemeler tarafımızca yapılıp, yeni versiyonları yayınlanacaktır.
Söz konusu hesaplama araçlarında yer alan çalışma sayfalarında sadece açık krem renkli hücrelere veri girişi yapılacak olup, diğer hücreler veri girişine karşı kilitli olup bu hücrelere bir veri girişi yapılamayacak ve veri girişi yapılmasına da gerek olmayacaktır. İlgili hesaplamalar otomatik olarak gerçekleştirilecektir.
Sizlerden iletilebilecek görüş ve öneriler çerçevesinde hesaplama araçlarımızda gerekli güncellemeler tarafımızca yapılacaktır. Hesaplama aracına ilişkin görüş ve önerilerinizi hesaplamaaraclari@turmob.org.tr mail adresine iletebilirsiniz.
İlgili hesaplama araçlarının internet sitemizde yer verilen güncel halinin çalışmalarınızda kullanılması gereğini belirtir, iyi çalışmalar dileriz.
Saygılarımızla…
Hesaplama Araçları:
NOTLAR:
1- İlgili çalışma sayfalarında hataen formüllerin silinmeye karşı korunması için SAYFA KORUMA PAROLASI eklenmiştir. İhtiyaç olması halinde kullanabilmeniz için sayfa koruma parolası, 123 olarak belirlenmiştir.
Gözden Geçir / Sayfa Koruma Parolasını Kaldır bölümünden parola kaldırma işlemi yapılabilir.
2- Çalışma sayfalarındaki sütunların ekrana sığması bakımından sayfa büyültme ölçeği bazı kullanıcılar açısından küçük kaldığı durumlarda, hücrelerde yer alan metinlerin de yazı büyüklüğü küçük kalabilmektedir. Bu şekilde sorun yaşayan kullanıcıların, sayfanın sağ alt köşesinde yer alan sayfa ölçeklendirme (yakınlaştır) bölümünden gerekli sayfa ölçeği ayarına kendileri getirebilirler, bu şekilde metinler de daha okunur hale gelebilecektir.
3- 1. Seçenek Hesaplama Aracında yer alan BEYAN EKİ LİSTE GEÇİCİ 32 çalışma sayfasındaki verilerin, Yeniden Değerleme Beyannamesi verilmesi sırasında BDP de ilgili bölüme (YENİDEN DEĞERLEME DEĞER ARTIŞ VERGİSİ BEYANNAMESİ EKİ tablosu) kolaylıkla getirilebilmesi için; ilgili çalışma sayfasındaki tüm verilerin seçilip, kopyalanarak, başka yeni bir EXCEL dosyasına yapıştırılması ve bu dosyasının da Farklı Kaydet seçeneği ile “Metin (Sekmeyle Ayrılmış) (*.txt)” şeklinde yeni bir dosya olarak kaydedilmesi ve dosyadaki verilerin BDP de ilgili tabloya Excel’den Veri Al seçeneği ile getirilmesi mümkün bulunmaktadır. BDP tablosuna aktarılan verilerin en üstünde yer alan (1.Sıradan önceki) sütün başlık satırları ve en altta yer alan TOPLAM alt satırı verisi, mükerrer veya hatalı hesaplama yapılmaması için silindiğinde, gerekli aktarım işlemi doğru bir şekilde gerçekleştirilmiş olacaktır. Tablodaki verilerin karşılık olarak kontrol edilmesi önem arz etmektedir.
Geçici 32 kapsamında yeniden değerleme işlemi yapılmadığında, beyanname de verilmesi gerekmeyeceğinden bu işlemlerin yapılmasına gerek olmayacaktır.
4- 2023/1. Geçici Vergi Dönemi Sonunda ayrılması gereken Amortisman Tutarı sütununda yer alan tutarlar, belirtilen amortisman yöntemine göre 2023 yılı için ayrılması gereken amortisman tutarının ¼ ü olarak hesaplanmıştır. Bu nedenle 2023/2 ve devamındaki geçici vergi dönemleri için ilgili hücredeki formülasyonda daha sonra tarafımızca güncellemeler yapılacak ve yayınlanacaktır.
5- İlgili hesaplama araçlarında sadece DOLDURULMASI GEREKEN TABLO daki açık krem renkli hücrelere veri girişi yapılacaktır. İlgili hücrelere tek tek veri girişi yapılması mümkün bulunduğu gibi, bu hücrelere başka excel dosyalarından aynı format ve nitelikte olmak kaydıyla (metinsel ifadelerin de ilgili hücre içinde açılan ComboBax’(açılan hücre) taki ifade ile aynı olması zorunludur) verilerin kopyalanıp yapıştırılması da mümkün olabilecektir.
6- Kilitli olan hücrelerdeki formülasyonlara müdahale edilmemesi, hesaplamaların doğru bir şekilde yapılması bakımından önem taşımaktadır. Tarafınızca tespit edilebilecek hesaplama hataları veya önerileriniz hakkında duyurumuzda belirtilen mail adresimize önerilerinizi iletebilirsiniz.
Saygılarımızla,
Yahya ARIKAN
Genel Sekreter